Donald Tusk, president van de Europese Raad, voegt zich bij de groep EU-leiders die geloven dat de Brexit niet door hoeft te gaan.
Op dinsdag sprak hij in Straatsburg voor het europarlement en zei dat het Verenigd Koninkrijk de Brexit terug kan draaien als de Britse kiezers ‘van mening veranderen’.
“Als de Britse regering bij haar beslissing blijft om te vertrekken, zal de Brexit werkelijkheid worden – met alle negatieve consequenties van dien – in maart volgend jaar. Tenzij onze Britse vrienden van mening veranderen. Was het niet David Davis (de Britse Brexit-minister, red.) zelf die zei dat ‘als een democratie zijn mening niet kan veranderen, het ophoudt een democratie te zijn’?”
Later postte hij de kern van zijn toespraak op Twitter:
Unless there is a change of heart among our British friends, #Brexit will become a reality – with all its negative consequences – March next year. We, here on the continent, haven’t had a change of heart. Our hearts are still open for you.
— Charles Michel (@eucopresident) January 16, 2018
Zelfs de voormalige leider van de eurosceptische UKIP-partij Nigel Farage heeft opgeroepen tot een tweede referendum over het Britse EU-lidmaatschap. Hij gelooft dat het Leave-kamp dan een veel grotere zege kan halen. "Dan kan Tony Blair ook wegzinken in totale vergetelheid."
Maar premier Theresa May gaf al meermalen aan dat er geen tweede referendum komt. Ook haar minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson ziet het niet gebeuren - al was hij recent minder categorisch dan May eerder. "Ik vind dat de vorige behoorlijk goed verliep, maar het was iets dat een enorm hartzeer veroorzaakte - iedereen is door de mangel gehaald."
De oppositieleiders in de Labour-partij houden zich vooralsnog op de vlakte. Partijleider Jeremy Corbyn "roept niet op tot een tweede referendum", maar wilde ook niet uitsluiten dat dat in de toekomst wel zou gebeuren als de publieke opinie voldoende verschuift. "Ik ben er niet van overtuigd dat de bevolking enorm snakt naar nóg een Brexit-referendum."
Annuleren kán
Ondertussen groeit de groep Britten en Europeanen die geloven dat 'Artikel 50' stopgezet kan worden en de Britten gewoon mogen blijven.
De schrijver van het wetsartikel, de Britse lord John Olav Kerr, meldde eerder al dat de activering van het artikel herroepen kan worden. De Franse president Emmanuel Macron hintte ook al in die richting, net als tal van andere politici.
De druk op premier May neemt daarom toe om te aan te geven hoe zij denkt over een eventuele opschorting van de onderhandelingen. "Tot het moment dat we werkelijk vertrekken, is Brexit een omkeerbaar proces - dat is duidelijk", zei Labour-parlementslid Ian Murray. "Als de mensen beslissen dat Brexit niet de juiste weg is, dan hebben ze het recht om hun mening te veranderen."